از درخت آرگان که بومی مراکش است و میان مردم این کشور به درخت زندگی نیز شهرت دارد، روغنی تهیه می‌شود که خواص و فواید بسیاری دارد. روغن آرگان معمولاً برای اهداف آرایشی و مراقبتی از پوست و مو مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روغن 99 درصد از آسیل‌گلیسرول تشکیل شده که از این مقدار، 95 درصد آن تری‌آسیل‌گلیسرول، 4 درصد از مقدار باقی‌مانده شامل مونوآسیل‌گلیسرول، دیاسیل‌گلیسرول و اسید‌های چرب آزاد و سایر ترکیبات شامل فنل‌ها، استرول‌ها وکاروتن‌ها هستند.
روغن آرگان به‌دلیل بهبود بخشیدن به گردش خون و همچنین حفظ رطوبت پوست از به‌وجود آمدن چین‌وچروک‌ها جلوگیری کرده و پیری پوست را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، روغن این گیاه برای مو نیز بسیار مفید است، زمانی که آن را به موها و پوست سر خود می‌زنید گردش خون و آب‌رسانی در پوست سر را افزایش داده و مانع از ریزش مو می‌شود. شما می‌توانید روغن آرگان را به‌عنوان چاشنی در سالاد، سوپ و سبزیجات نیز استفاده کنید. اما استفاده بیش از حد از روغن آرگان می‌تواند خطرات و عوارض جانبی نیز داشته باشد که در این مقاله قصد داریم شما را با عوارض روغن آرگان بیشتر آشنا کنیم.
اولین مورد آنافیلاکسی به روغن آرگان در مردی 34 ساله مراکشی گزارش شد که هیچ‌گونه سابقه آلرژی نداشت. حساسیت این فرد به‌صورت التهاب زمان بوییدن روغن و مقداری درد و ناراحتی در ناحیه گلو گزارش شده است که حذف روغن آرگان از رژیم غذایی و داروهایی مانند اپی‌نفرین، آنتی‌هیستامین و کورتیکواستروئید برای درمان آن تجویز شد.
اگرچه مشخص شده است که این روغن برای انواع پوست‌ها مناسب است، اما بهتر است قبل از استفاده از آن و یا محصولات آرایشی که حاوی این روغن هستند، مقداری از آن را روی ناحیه کوچکی از پوست خود تست کنید. بنابراین استفاده بیش از حد از روغن آرگان ممکن است در شما شوک آنافیلاکسی ایجاد کند. توصیه می‌کنیم در مصرف آن زیاده‌روی نکرده و با احتیاط مصرف کنید.
روغن آرگان از دانه درخت آرگان گرفته می‌شود، بنابراین افرادی که به مغزها و آجیل‌ها حساسیت دارند باید از مصرف آن خودداری کنند. این افراد می‌توانند از آرگان برای استعمال‌های خارجی مانند پوست و مو بهره‌مند شوند، اما استفاده از آن نزدیک لب به‌دلیل احتمال بلعیده شدن، اصلاً توصیه نمی‌شود و بهتر است قبل از استفاده با پزشک مشورت کنند.
برخی افراد ممکن است به استفاده خارجی این روغن نیز آلرژی داشته باشند که حتی در مصارف کم به چشم نیاید. استفاده بیش از حد از روغن آرگان در این افراد ممکن است خطرناک بوده و عوارض خود را نشان دهند. تورم‌های پوستی، قرمز شدن پوست، خارش و… از خطرات روغن آرگان و عوارض استفاده بیش از اندازه است که باید سریعاً تحت درمان قرار بگیرد.
مصرف خوراکی روغن آرگان ممکن است عوارضی را به دنبال داشته باشد در صورت بروز هر یک از این علائم ، بلافاصله مصرف روغن آرگان را متوقف کنید.
روغن آرگان ممکن است باعث ناراحتی های گوارشی از جمله حالت تهوع ، گاز یا اسهال شود. همچنین ممکن است باعث از دست دادن اشتها یا نفخ شود همچنین برخی از افراد با استفاده خوراکی این روغن ممکن است واکنش های پوستی مانند بثورات یا جوش های پوستی را تجربه کنند.در موارد بسیار نادر ، افراد ممکن است عوارض جانبی شدیدتری را در مصرف مکمل خوراکی روغن آرگان تجربه کنند. این موارد شامل گیجی، دشواری خواب، بی حالی عمومی، تحریک بیش از حد فسردگی می باشد.
درست است که روغن آرگان به‌طورکلی بی‌خطر بوده و مشکلات حادی که در اثر مصرف این روغن به‌وجود آمده باشد گزارش نشده است. اما بهتر است درصورتی که مشکلات پوستی دارید و یا اگر دچار بیماری خاصی هستید حتماً قبل از استفاده با پزشک خود مشورت کنید. گاهی ممکن است حساسیت‌های کوچکی به روغن آرگان داشته باشید که با مصرف کم و به‌اندازه هرگز متوجه آن نشوید، اما با مصرف بیش از اندازه به یک‌باره حساسیت‌ها و آلرژی‌ها، خود را نشان می‌دهند. بنابراین تعادل در مصرف را همیشه رعایت کنید.
روغن آرگان گران‌قیمت بوده که همین یک دلیل بزرگ برای تولید روغن‌های تقلبی است. اگر روغنی خریداری کنید که تقلبی بوده و یا دارای ناخالصی باشد، مطمئناً عوارض جانبی بسیاری به‌دنبال خواهد داشت. حال استفاده بیش از حد از روغن آرگان تقلبی می‌تواند آسیب‌های جدی و جبران‌ناپذیری برای سلامتی شما در پی داشته باشد. باید از محصولات روغن آرگان که از دانه‌های اصل در مراکش تهیه شده‌اند و دارای کیفیت بالا هستند استفاده کنید.
اگر روغن آرگان خالص باشد کمی در انتها ظرف رسوب می‌کند، ظاهر آن کمی کدر است و به سرعت توسط پوست جذب می‌شود. روغن آرگان اصل و با کیفیت هیچ‌گونه بوی بدی نداشته و کمی بوی خاک می‌دهد، همچنین بافت صاف و ابریشمی نیز دارد. لذا از فروشندگان معتبر خریداری کرده و فریب قیمت‌های ارزان را نخورید. اگر روغن آرگان را در شرایط نامناسب نگه‌داری کنید، فاسد خواهد شد.
شرایط نگه‌داری این روغن نیز یک پارامتر بسیار مهم است. اگر در دمای بالا آن را نگه‌داری کرده و یا در معرض مستقیم تابش نور خورشید قرار گیرد، به‌سرعت خراب خواهد شد. این بدان معنا نیست که برای جلوگیری از فاسد شدن آن به استفاده بیش از حد از روغن آرگان روی آورده و به نحوی دیگر به خود آسیب بزنید. روغن را باید در دما اتاق، حدود 25 درجه سانتی‌گراد، در بطری‌های رنگ تیره که در برابر نور خورشید نفوذناپذیر هستند نگه‌داری کنید. اگر شرایط را به‌درستی رعایت کنید، حتی پس از گذشت 12 ماه نیز روغن همان کیفیت اولیه را خواهد داشت.
این روغن با ارزش را در بطری‌های پلاستیکی شفاف خریداری نکنید، زیرا قرار گرفتن در معرض نور خورشید مهم‌تری اجزا و ترکیبات موجود در روغن را از بین می‌برد. یک روغن آرگان فاسد ممکن است عوارض جانبی داشته و یا آن‌ها را تشدید کند. کیفیت روغن نیز به روش تولید آن بستگی دارد. همان‌طور که اشاره شد عوارض جانبی ممکن است به دلیل استفاده بیش از حد ایجاد شود، بنابراین درصورت مصرف خصوصاً مصرف خوراکی دوز مناسب را رعایت کنید.
جمع‌بندی
در مقابل مزایا بی‌شماری که روغن آرگان دارد، عوارض جانبی آن بسیار ناچیز و کمیاب است. با این حال نمی‌توان از این عوارض که ممکن است در اثر استفاده بیش از حد از روغن آرگان ایجاد شده باشند، غافل شد. قبل از اینکه آرگان را به زندگی روزمره خود وارد کنید از عوارض آن آگاه و آلرژی‌های احتمالی را بررسی کنید. همچنین برای مصرف خوراکی و دوز مجاز با پزشک و یا متخصصان مشورت کنید. مردم مراکش سال‌هاست که به روغن آرگان سوگند یاد کرده‌اند و نمی‌توان این واقعیت که روغن آرگان فواید بسیاری برای سلامتی دارد را انکار کرد.
